Blog Layout
Dichterbij God door massage en meditatie
14 juni 2017
Dichterbij God door massage en meditatie
Deze week schreef het dagblad Trouw over het werk wat ik doe in het Christelijk Spiritueel Centrum.
De christelijke spiritualiteit krijgt steeds steviger voet aan de grond in Nederland. Wat heeft meditatie en massage te maken met God?
artikel door, Kiki Kolman 14 juni 2017, 22:12
"Dit is nardusolie. Hiermee zalfde Maria Jezus." Tjitske Volkerink laat een klein flesje rondgaan in het Centrum voor Christelijke Spiritualiteit in Hilversum. De twaalf aanwezigen ruiken er allemaal aan. "Als ik het bijbelverhaal lees, heb ik altijd een heel andere geur in mijn hoofd", zegt een van hen. Er volgen flesjes met wierook, mirre, cassia, sandelhout. Allemaal 'helende oliën uit de Bijbel'. "Nardusolie helpt ook tegen allergieën en ontstekingen", vertelt Volkerink. De oliën kunnen worden ingenomen, op de huid worden gesmeerd of via een diffuser worden verspreid voor de geur.
Behalve in etherische oliën specialiseert Volkerink zich in christelijke meditatie, stiltewandelingen en massage. Twee jaar geleden opende ze haar Christelijk Spiritueel Centrum. Wie de steile, houten trap boven de huisartsenpraktijk opklimt, vindt op de zolderkamer een zelfgetimmerd houten kruis met daarnaast een kandelaar en een Bijbel. Dit is de meditatieruimte.
Volkerink past met haar centrum in een trend: christelijke spiritualiteit heeft de afgelopen twintig jaar een vlucht genomen. Mensen vinden God niet langer alleen in de kerk, maar in de stilte. Of in henzelf. Wat betekent christelijke spiritualiteit voor de beoefenaars? En hoe verhoudt zij zich tot de kerk?
Terwijl het in de kerk vaak gaat over wat er in de Bijbel staat, draait het bij spiritualiteit om persoonlijke beleving. Niet kennis over God, maar het ervaren van God is van belang. Herman Westerink, onderzoeker bij het Titus Brandsma Instituut voor spiritualiteit, stelt dat christelijke spiritualiteit altijd gericht is op God en op een 'persoonlijk transformatieproces'. "Dit heet soms bekering, soms een af te leggen weg of een te beklimmen trap. Je komt er in ieder geval altijd anders uit dan hoe je erin ging."
Stiltemeditatie
Dat geldt ook voor Volkerink. Opgegroeid in een gereformeerd-vrijgemaakt gezin, was het geloof voor haar heel kennisgericht. "Ik dacht altijd: als er een levende God is, moet er toch meer zijn dan een 2000 jaar oud boek om in te lezen?" Zo kwam ze uit bij stiltemeditatie. "In de stilte gebeurt veel. Je komt eerst jezelf tegen en daarna kun je een andere laag bereiken. Sommige mensen omschrijven dit als 'een gevoel van liefde' of 'energie'. Het kan ook een lied of beeld zijn dat in je opkomt. Ik verbind dit gevoel aan God."
Tijdens meditatiesessies nodigt Volkerink haar cursisten uit om zich te focussen op een woord uit de Bijbel of te kijken naar het kruis. "In mijn massages zie ik mensen als geheel, niet slechts als een lichaam. Ik vraag de Heilige Geest de persoon te zegenen, te geven wat zij nodig heeft."
Spiritualiteitskenner Westerink herkent in deze praktijken een fusion. Met elementen uit de christelijke mystiek, waarbij mensen zich volledig wijden aan de eenheid met God. Deze vorm bestaat al sinds de zevende eeuw. Tegelijkertijd maken spirituelen als Volkerink gebruik van technieken die zijn overgenomen uit de oosterse traditie.
Dat deze trend juist nu voet aan de grond krijgt, heeft volgens Westerink te maken met hoe mensen zich in seculier Nederland verhouden tot traditionele religie. "Mensen hebben vaak geen sterke binding met de kerk, maar zijn wel op zoek naar zingeving. Ze stellen een religieus pakket samen. De christelijke spirituele centra voorzien schijnbaar in een behoefte die de kerk niet meer kan vervullen."
Volkerink herkent dit. "Mensen zijn op zoek naar contact met liefde en vrede. Ik denk dat kerken dit niet goed aanvoelden. Zij hebben het rationeel over hoe je je moet gedragen, maar dat helpt niet om liefde en vrede te beleven." In haar centrum ziet Volkerink zowel kerkgangers die behoefte hebben aan meer persoonlijke beleving, als niet-gelovige zinzoekers. "De drempel naar een workshop is voor hen lager dan naar de kerkgemeenschap."
Volgens Volkerink is het daarom waardevol dat ze technieken gebruikt van buiten de kerk. "Waarom zouden we iets moois als masseren overlaten aan therapeuten die hun inspiratie halen uit de oosterse traditie? Dit is iets wat God gegeven heeft. Laten we daarvan genieten."
Juist omdat spirituelen zich buiten de gebaande paden van de kerk begeven, beschouwt die laatste hen vaak als bedreiging. "De relatie tussen mystici en de kerk was altijd al gespannen", vertelt Westerink. Mystiek is moeilijk te institutionaliseren. "Je kunt niet zeggen: Als ik een ervaring heb, moeten anderen dat ook zo ervaren. De kerk wordt hier onzeker van; luisteren deze mensen nog wel naar de pastoor of dominee?"
Toch zoekt de Protestantse Kerk Nederland (PKN) wel toenadering. Via pioniersplekken stimuleert zij vernieuwing binnen de kerk. Volkerink is sinds kort zo'n pionier. Ze krijgt toegang tot een netwerk met andere pioniers, een beetje financiering en de PKN koppelde haar aan de Protestantse Gemeente Hilversum. "Daar vonden ze mij eerst een beetje vreemd."
Na een lang kennismakingsproces tekenden ze een samenwerkingscontract. Dat betekent dat Volkerink zich via de kerk voor kan stellen aan de leden. "Ik ga hen laten zien wie ik ben en wat ik doe. Op de langere termijn moet de samenwerking ook een formele vorm aannemen."
Bezinnen
Jan Verdam, scriba van de Protestantse Gemeente Hilversum, herinnert zich ook de aarzeling van zijn kant. "Maar mevrouw Volkerink maakte duidelijk dat de basis van waaruit zij werkt, het Evangelie, herkenbaar is voor ons." De pioniersplek is volgens Verdam belangrijk om de kerk bij de tijd te houden. "We moeten bezinnen op hoe we in de toekomst werken. Mensen verschillen in de manieren waarop ze geraakt worden door het geloof. We moeten ons afvragen of we niet te lang zijn doorgegaan in de traditionele geloofsvormen."
Terug naar het Christelijk Spiritueel Centrum en de helende oliën. De meeste aanwezigen zijn actieve kerkbezoekers, maar niet uit de kerk in Hilversum. Inez Bolks (42) is al een paar keer in het centrum geweest. Ze deed met haar echtgenoot een massagecursus en probeerde meditatie. "Na die sessie dacht ik: er is iets met me gebeurd. Wat precies, dat kan ik niet omschrijven." Als gelovige wordt ze aangetrokken tot de spiritualiteit. "Als christenen zitten we soms zo in ons hoofd. Ik dacht ook altijd: als het in mijn hoofd klopt, komt het wel goed. Maar God heeft ons ook een lichaam gegeven."
Het artikel is ook op de website van trouw terug te lezen.
Heb je interesse in het centrum, ga dan naar www.christelijkspiritueelcentrum.nl, hier vindt je een actuele agenda en via deze site kan je ook rechtstreeks contact met mij opnemen. Graag tot ziens!
tjitske volkerink
Ik combineer twee bijzondere banen met elkaar als radiopresentator van de muzikale fruitmand en sociaal en spiritueel ondernemer in het Christelijk Spiritueel Centrum. Presentator Jurjen ten Brinke kwam bij mij langs in de studio van NPOradio 5 ivm het 50-jarig jubileum van de muzikale fruitmand. (vanaf 18min in de uitzending) Vervolgens gingen we kijken bij het Christelijk Spiritueel Centrum in Hilversum (vanaf 23min in de uitzending)
Woorden zeggen niet alles Tijdens een moeilijke periode in haar leven ontdekt ze hoe belangrijk stilte en meditatie zijn voor haarzelf. ‘Er is een periode geweest dat ik tegen een burn-out aanzat, iets wat ik totaal niet wilde natuurlijk. Ik ben toen aan de slag gegaan met persoonlijkheidsontwikkeling en heb gezocht naar manieren om dit te combineren met mijn christen-zijn. Ook vanuit mijn werk kreeg ik de mogelijkheid om het te onderzoeken. Zo kwam ik veel bij kloosters, deed aan stiltemeditaties en wandelingen.’ ‘Ik ontdekte dat ik met woorden niet overal doorheen of bij kon komen. Er gebeurt van alles buiten woorden om en als ik daar ruimte voor maak door stil te zijn voel ik me beter. Of zoals Victor van Heusden zei: ‘Woorden dragen vrucht in de stilte’. Proces van bewustwording Tjitske start met een meditatiecursus en richt zich op het opzetten van het Christelijk Spiritueel Centrum in 2015. Sinds die tijd heeft ze altijd online of in het centrum cursussen meditatie gedaan. Jaarlijks doen zo’n 50 mensen mee aan een kleinschalige cursus. Eerst alles op locatie en sinds corona zijn alle trainingen online. Dat laatste pakt heel positief uit, nu is er ruimte voor mensen uit het hele land en kost het minder tijd om mee te doen aan de cursus vanuit je relaxte stoel. Tjitske zoekt én geeft stilte Het geven van deze cursussen is iets wat Tjitske ontzettend gaaf vindt om te doen. Waarom? ‘De mensen gaan er echt voor, ze geven er tijd en geld aan. Vaak is het uit de comfortzone en schenken ze mij daarmee het vertrouwen, dat vind ik elke keer weer bijzonder en ook een cadeau, dat ik ze mag helpen door het mediteren rust te vinden of God te vinden. Het mooiste vind ik om tijdens de meditatiecursus het proces van bewustwording te zien bij mensen. Ik geniet als ze gaandeweg of aan het eind van de cursus hoor zeggen ‘het was echt het moment van rust in mijn week.’ of ‘Ik ben rustiger gaan ademhalen’. En: ik verlang er elke keer naar om naar mijn meditatieplekje toe te gaan.’ Wat meditatie doet is zo veelzijdig, er zijn zoveel invalshoeken. Meditatie lijkt eenvoudig en dat is het in theorie ook, maar als je het gaat dóén dan gebeurt het en dat is zo gaaf. ’ Erover praten is nog wat anders dan het zelf doen Als ervaren meditatiebegeleider weet Tjitske hoe belangrijk het samen doen van meditatie is. ‘Er over praten is nog wat anders dan het zelf doen. Er komen veel mensen die zeggen, ik heb er dingen over gelezen, maar het lukt me nog niet zo heel goed om het te doen.’ Daarom zeg ik ook altijd dat het belangrijk is om het onder begeleiding te doen. Niet alleen als externe stimulans, maar ook omdat een begeleider ziet wat er gebeurt en er op in kan springen. En dat is waar het voor mij om draait. Het geven van veiligheid en professionele begeleiding. Dat mensen daardoor stappen maken en verder komen. Wil je ook meditatie ervaren? Doe dan mee aan de introductieworkshop of geef je gelijk op voor de cursus. kijk op christelijkspiritueelcentrum.nl
Yoga, mindfulness, meditatie: oefeningen om lichaam en geest tot rust te brengen doen het goed in onze drukke maatschappij. Er is zelfs een heuse wereld-yoga-dag! Als christen kun je de neiging hebben om met een boog om dit soort praktijken heen te lopen. Maar doe je jezelf dan niet tekort? Een tekst zoals Psalm 119 zou je als één lange meditatieoefening kunnen lezen. En mindfulness gaat over ‘leven in het moment’ – is dat niet juist waartoe Jezus in Matteüs 6:34 oproept? Ontspanning en rust 12% van de nederlanders zoekt het in #yoga Of ik daar wat over wilde zeggen vroeg het @NBG_Bijbel. vandaar: 'De vrede die alle verstand te bovengaat'. Hoe vind ik de vrede die de Bijbel aan ons belooft.
Heb je al gehoord over het gebruik van essentiële oliën, maar weet je niet zeker hoe je ze kunt gebruiken? Dat is volkomen logisch en herkenbaar! Ik hoor dit vaker. Mensen raken enthousiast over de oliën, maar hebben geen idee waar te beginnen! Dit blog is superhandig met eenvoudige tips en veel inspiratie – duik in de olie, je krijgt er geen spijt van. Als je eenmaal hebt leren gebruiken, vraag je je af hoe je het ooit zonder hebt overleefd 😉 Hier zijn meer dan 150 manieren waarop je de top 10 essentiële oliën gebruikt. Deze zitten in de populaire starterkits: de Family Essentials Kit en de Home Essentials Kit (incl. diffuser). Wil je direct starten en deze oliën bij je thuis introduceren. START GOED EN KOOP MET 25% KORTING Het moois is dat, deze oliën 80% oplossen van je zorgbehoeften, zodat ons moderne medische systeem de 20% voor je kan verzorgen – precies zoals het bedoeld was.
In het maartnummer van onderweg stond een interview met mij over stilte. Lees het artikel hier, blz 1 en blz 2. Als pionier en stiltetrainer ben ik actief in het Christelijk Spiritueel Centrum met getijdengebeden (op maandag), begeleide meditatiemomenten en de meditatiecursus om je echt te helpen stilworden in je dagelijks leven. www.christelijkspiritueelcentrum.nl
Tijd is schaars. En als er tijd is, waaraan besteed je die dan? Met alles wat je aandacht opeist, kan het zomaar zijn dat je tijdens de avondmaaltijd met je huisgenoten, met je gedachten heel ergens anders bent. Echte aandacht is ook schaars. "Ik heb het druk, ik ben snel hoofdpijn en zit niet lekker in m'n vel. Als ik tijd heb kom ik graag een keer voor een massage." Is dit een herkenbare uitspraak voor je? Ik hoor het regelmatig. Onze tijd is kostbaar, want die is beperkt ... 24uur per dag. In die uren zorgen we wat af. Zorgen voor inkomen, voor relaties, kinderen, ouders, kerk of club. Als werkende moeder is mijn ervaring, dat je eigen welzijn snel als laatste op de prioriteitenlijst staat. Noodzakelijke en urgente activiteiten komen eerst... en, dat is een KRACHT. Mensen die beschikbaar zijn en zorg geven zijn zo nodig! Maar, aan deze kracht zit ook een schaduwzijde. Op de lange termijn werkt het niet om jezelf weg te cijferen. Geven van zorg moet in BALANS zijn, Als die balans te lang is verstoord, kan je lichaam zomaar STOP zeggen. Al die zorg die je "moet" geven, lukt dan niet meer! Om zorg te kunnen blijven geven is het nodig om OP TIJD je eigen ENERGIE aan te vullen. Goed zorgen voor jezelf is daarom ook, goed zorgen voor de mensen van wie je houdt. De grote vraag is...HOE DOE JE DAT? In alle drukte en al het zorgen, kan je beginnen om af en toe even STIL te staan bij jezelf en te VOELEN hoe het is. Lukt dat, dan weet je zelf ook wat je nodig hebt. Maar, racen je gedachten door? Heb je geen idee wat je zou moeten voelen? Dan is het HOOG TIJD om daar serieus werk van te maken. Geef jezelf die tijd! Kom voor een massage en combineer dat met een coachingsgesprek. Wat nou second love!? Sinds kort organiseer ik ook workshop massage voor echtparen. De liefde brandend houden vraagt ook tijd en aandacht. Geef jezelf en je partner een mooi cadeau om samen te werken aan je eerste liefde. Neem de tijd voor echte aandacht en liefdevolle aanraking en versterk jullie relatie. Je ontvangt een cadeaubon met een flesje olie in cadeauverpakking. Leuk voor verjaardag, moederdag of vaderdag! Kijk op de site: christelijkspiritueelcentrum.nl
Wat is het me waard? Deze vraag stel ik me deze dagen vaak. Uren werk besteed ik aan het starten van de City of Life, dat is de naam die ons droomproject heeft gekregen. Dromen is leuk, maar er moet hard gewerkt worden om die droom te realiseren. Dat vraagt investering in het nu. Soms doet dat pijn en vraag ik me af, is dit wel de goede weg? Een ander moment valt alles op z'n plek valt en weet ik het weer zeker: 'Ja, hier doe ik het voor.' Z'n dag was vandaag! Tussen alle informatie die ik vandaag las zaten twee stukken die me raakte: Eerst las ik de lectorale reden van Martine Vonk voor het lectoraat Ethiek en Technologie bij Saxion Hogeschool. En het tweede was een artikel van 'Het goede leven', over de bijeenkomst van de nationale agenda toekomst religieus erfgoed waarin gesteld werd dat over vijf jaar amper nog kloosters zijn in Nederland. Hoe deze twee artikelen verbonden zijn met de 'City of Life' en me aanmoedigen om door te gaan, zal ik proberen uit te leggen. De waarden borgen van 'Het goede leven' Martine Vonk beschrijft hoe Technologie ons dagelijks leven kan verbeteren. Ze vergelijkt de interactie tussen mens en techniek met een dans. Dan stelt ze de vraag hoe we zorgen dat technologie niet ons leven gaat besturen, in plaats van dat mensen de technologie aansturen. Om de vergelijking door te trekken, als de dans uit balans raakt is er sprake van misstappen en disharmonie. Ze concludeert dat dit de laatse 50 jaar goed zichtbaar is geworden en vraagt zich af hoe we de kwaliteit borgen van 'het goede leven'. Wat is dat goede leven, volgens Martine: "Een leven wat bevredigend is en moreel waardevol voor de samenleving." Een voorbeeld wat ze geeft is de introductie van de tablet door zorgverleners. Er is geen huisbezoek meer nodig, maar via het internet onderhoudt de verpleging contact met meneer Jansen thuis. Hoe zorgen we dat bij de afweging niet alleen het kostentechnische aspect en technische verbetering bekeken worden, maar wegen we ook mee dat meneer Jansen niet in de knel komt? Bij het maken van een goede afweging voor mensen en voor organisaties beschrijft ze 3 spanningsvelden in de afweging die er gemaakt moet worden: eigenbelang vs algemeen belang korte termijnbelang vs lange termijn belang materieel belang vs immaterieel belang Ik ga er met Martine vanuit dat 'echte kwaliteit van leven en het ervaren van geluk mede wordt bepaald door immateriele zaken zoals sociale relaties, mate van vrijheid, ontwikkelingsmogelijkheden en/of zingeving.' Mooi vind ik hoe ze beschrijft hoe waarden geborgt kunnen worden 'er is een context nodig waarbinnen we gewenste maatschappelijke en sociale waarden gezamenlijk formuleren en borgen, zodat ze daadwerkelijk worden meegenomen in het proces van waarden wegen.' Dit doe je door: Reflectie in het ontwerp en gebruik, door het formuleren van waardenkaders zoals 'de verklaring van rechten van de mens' en als derde manier om dit te doen noemt ze 'nieuwe collectieven', dit zijn nieuwe sociale structuren of instituties. Die nieuwe structuren zijn nodig omdat de oude instituties gemarginaliseerd raken. Martine: 'Nieuwe vormen van samenwerken tussen mensen ontstaan waar mensen zich gezamenlijk 'ruimte scheppen voor vragen rond zingeving, ethiek en gedachten over het goede leven'. Meteen dacht ik aan de City of Life! Dat is z'n initiatief! De komende 5 jaar sluiten 115 kloosters Toen las ik op de website 'Het goede leven' (what's in a name) de schokkende cijfers dat 'In de komende 5 jaar 115 van de 130 kloosters in Nederland dichtgaan'. Hier citeert men projectleider Mirjam de Blott zei zegt dat het komt 'vanwege het geringe aantal toetredingen'. Kloosterorden zijn goede voorbeelden van die oude instituten die gemarginaliseerd worden 'Vergrijsde kloosterlingen wachten op het einde' schrijft 'Het goede Leven' in een artikel uit 2013. MAAR, de functie die de kloosters hadden...die blijft nodig. Ik citeer: "kloosters hebben sinds de middeleeuwen bijgedragen aan ontwikkelingen in de samenleving, vooral die van religie en beschaving." Maatschappelijke functies als hospice, zorg voor kwetsbare mensen, scholing en buurtcentrum" worden dan genoemd. En nog iets wat mij heel erg aanspreekt: "Kloosters bieden veel mensen een gevoel van rust, ruimte en beslotenheid. Dat zijn immateriele waarden, niet tijdgebonden, maar juist van alle tijden. Een klooster is een geestelijk centrum". De oude kloosters gaan verdwijnen. In Hilversum is in mei de 'Stad Gods' leeggeruimd, de handvol overgebleven zusters van 80+ zijn verhuisd naar andere plekken van de congregatie. Ik heb samen met enkele andere mogen helpen bij de verhuizing. De zusters zijn tientallen jaren in Hilversum een voorbeeld met de zorg en liefde die ze gaven. (Verslag EO's Door de week). Tijdens de afscheidsdienst sprak pastoor Dresme namens de Hilversumse parochies en parochianen mooie woorden: "Het leven moet geleefd worden en doorgegeven...Jezus ging weg van de aarde en liet zijn handen en voeten achter...We hebben een Levend Woord, wat in mensen tot leven komt." Hij bedankte de zusters augustinessen en vroeg ons in de zaal wie nu hun taak wilde overnemen. Nieuw leven Het leven doorgeven, ja, als we vanuit christelijke waarden dat toch eens opnieuw kunnen vormgeven! Een nieuw collectief waarin mensen: Samen wonen, samen bidden en samen zorgen, op een manier die aansluit bij deze tijd bij mijn leven... misschien ook bij jou leven? Ik raak hierdoor opnieuw geinspireerd om aan de slag te gaan. Mensen helpen om bij de Bron thuis te komen, van overleven naar leven. Dat is de missie van City of life. Het LEVEN doorgeven, ja daar doe ik het voor!